Filmanalyse

Richard D. Zanuk, David Brown (Prod.) en Spielberg S. (Reg.). (1975). 
Jaws. Universal Pictures
 
Plot
Wanneer een meisje gaat zwemmen in de zee wordt ze de volgende dag vermist. 
Het politiehoofd Martin Brody is er zeker van dat het meisje is aangevallen geweest door een haai maar niemand wil zijn theorie geloven.
Wanneer er opnieuw een slachtoffer valt trekt het politiehoofd aan de alarmbel en vraagt hij aan de burgemeester om het strand te sluiten, maar daar wilt de burgemeester niets van weten want het is immers bijna 4 juli, de nationale feestdag.
Bij een derde aanval waar de kinderen van Martin Brody bij betrokken zijn, besluit hij om het beest te doden samen met een haaienonderzoeker en een oude visser.
Samen varen ze met de Orca om de witte haai te doden.
 
Typische of atypische film
De film is een atypische film voor Steven Spielberg. 
Na een beetje research te hebben gedaan over Jaws kwam ik te weten dat de producers van Universal Pictures voor Spielberg nog eerst twee regisseurs hebben gecontacteerd.
De eerste vonden ze niet goed en de tweede regisseur bleef de haai steeds maar omschrijven als een walvis waardoor de producers besloten dat ze een andere regisseur moesten zoeken.
Spielberg liet weten aan de regisseurs dat hij heel graag aan Jaws wilde meewerken. Maar hij kreeg ‘cold feet’ en wou uit de productie stappen omdat hij schrik had om voor de rest van zijn leven bestempeld te worden als de haaienregisseur. De directors overtuigden Spielberg toch om mee te doen omdat hij na deze grote film zoveel andere films kon regisseren als hij wilde. Daarom zie ik het als een atypische film voor Spielberg. Als je de opvolgers van Jaws (Jaws 2,3,4 of Jaws the revenge) bekijkt zie je dat ze allemaal niet geregisseerd zijn door Steven Spielberg.
 

Beeldcompositie

1) Wanneer M. Brody, de haaienonderzoeker en de visser besluiten om de haai te vangen wordt er gefilmd door een prototype van een haaienbek dat in het laboratorium staat. Je wordt eigenlijk als kijker meegesleurd in de bek van de haai alvorens er een nieuw shot komt waarop de drie mannen aan het varen zijn. Hierdoor heb je als kijker de indruk dat een iemand van de drie mannen in de bek van de haai zal verdwijnen wat uiteindelijk ook gebeurt in de film.

2) Wat het meeste opvalt in de film is het bekende muziekje wanneer de haai in aantocht is. Als kijker weet je al wanneer je deze muziek hoort dat de haai een volgende slachtoffer zal maken of in de buurt is. Later las ik als weetje dat Spielberg dit muziekje gebruikte omdat de mechanische haai die ze gebruikten vaker stuk was dan werkte waardoor Spielberg de indruk moest wekken aan de kijkers dat de haai aanwezig was.

3) In het begin van de film komt een van de kinderen van Brody naar binnen met een snijwond in zijn hand waaruit bloed stroomt. De vrouw antwoordt daarop terwijl ze de wond verzorgt dat ze wel grotere wonden heeft gezien en dat je er niet van dood zal gaan. Later in de film wordt hetzelfde kind aangevallen door de haai. Wonder boven wonder overleeft het kindje de haaiaanval en herstelt het goed.

 

Protagonist, antagonist, dramatisch doel en conflict

De protagonist in de film is Martin Brody het politiehoofd. Hij probeert de mensen in veiligheid te brengen en te waarschuwen voor de haai. Ook wanneer er besloten wordt om de haai te doden doet Brody mee. In de film wordt duidelijk dat hij angstig is voor water.

De antagonist is de haai. Hij maakt het gebied onveilig en maakt vele slachtoffers. In de film wordt duidelijk dat hij een immens beest is dat niet zo makkelijk te doden is. Brody en de visser vuren herhaaldelijk schoten op hem af maar dit zonder resultaat. Uiteindelijk lukt het Brody om de haai te doden door een gastank in zijn bek te laten vallen en daarin te schieten. De haai ontploft.

Het dramatische doel is de haai doden.

De burgemeester van het stadje is het conflict. Hij probeert toch om het strand open te houden waardoor er juist meer slachtoffers vallen. De burgemeester wil graag dat er veel toeristen komen zodat zijn stadje toch populair blijft ondanks de haaiaanvallen.

Camerabewegingen

1) Wanneer de drie mannen die de haai gaan doden een shotje aan het drinken zijn dan zie je de twee mannen drinken maar bij Brody zie je enkel zijn hand en het shotglaasje aan de zijkant. Zijn gezicht zie je niet. Dit vond ik een aparte shot. Brody stond dicht bij de camera dus van zijn shotglaasje was er een close- up gemaakt terwijl de andere twee mannen vanaf de middel werden gefilmd.

2) Het meest fantastische en spannende beeld is toch wel wanneer er onder water wordt gefilmd en je de trappelende benen ziet van de mensen in het water. Je wordt als kijker meegetrokken in de film door de ogen van de haai. Hierdoor krijg je de neiging om juist tegen de zwemmers te gillen dat ze uit het water moeten omdat de haai er aan komt. Het is een soort van kikkerperspectiefbeweging.

3) Wanneer de haai zich al een paar keer heeft laten zien bij de boot van de drie vissers maar telkens opnieuw onderwater gaat, proberen ze toch om de haai opnieuw naar boven te lokken. Brody krijgt de taak om bloed en ingewanden te gooien in de zee die opnieuw de haai zou moeten lokken naar boven. Als kijker ben je meer bezig met de dialoog die zich tussen de visser en Brody plaatsvindt waardoor je enorm hard verschiet wanneer de haai opduikt en zich langs de zijkant laat zien. Je krijgt als kijker ook een close- up van de haai te zien waardoor het schrikeffect wordt vergroot.